Zanim w Japonii zacznie się Nowy Rok, Japończycy wysyłają pocztą kartki z życzeniami do
rodziny, przyjaciół, dalszych znajomych. Również japońskie firmy w ten sam sposób
pozdrawiają wszystkich tych, z którymi mają kontakty. W grudniu firmy
organizują dla swoich pracowników przyjęcia zwane bonenkai, podczas
których podsumowywuje się miniony rok, osiągnięcia pracowników oraz firmy.
Trzydniowe
święta noworoczne, trwające zwykle od 1 do 3 stycznia, to szczególny i
najważniejszy czas w roku dla Japończyków. Podczas gdy w wielu krajach świata
ludzie bawią się i tańczą, Japończycy, wierni swojej tradycji, w spokoju i
skupieniu przygotowują się na przywitanie Nowego Roku. Kilka dni wcześniej
starannie sprzątają swoje domy i mieszkania, aby usunąć wszelkie nieczystości i
śmieci. Wejście do domu przystrajane jest ozdobami kadomatsu, wykonanymi
z bambusa i sosny. W Japonii zakorzeniona jest wiara, że te rośliny przynoszą
szczęście, zapewniają pomyślność i długowieczność.
Dzień Nowego Roku jest symbolem zaczynania życia niejako od początku, w
związku z tym wszelkie sprawy finansowe powinny zostać załatwione, a długi być
spłacone do końca grudnia, aby w nowy rok wkroczyć bez żadnych zobowiązań.
31 grudnia, w Wigilię Nowego Roku, je się toshikoshi soba, czyli
makaron gryczany mający zapewnić długowieczność. Przed północą można wybrać sie
do świątyni buddyjskiej, aby uderzyć w dzwon drewnianym młotem. Japończycy
wierzą, że każdy człowiek nosi w sobie 108 grzechów i potrzeba 108 uderzeń w
dzwon, aby uwolnić człowieka od złych mocy.
Bardzo ważna jest pierwsza wizyta w świątyni sintoistycznej zwana hatsumode.
To czas, aby pomodlić się do bóstw o opiekę nad domem i rodziną
oraz okazja do oddania strzały hamaya, która jest
przechowywana cały rok w większości japońskich domów. Zadaniem strzały
jest zniszczyć wszelkie zło. Po oddaniu starej strzały kupuje się nową i
kładzie w ofierze bogom na specjalnej półce przy ołtarzyku shintoistycznym kamidana.
Nowy Rok Japończycy spędzają w gronie najbliższej rodziny. Pierwszego
stycznia rano zasiadają do stołu zastawionego noworocznymi potrawami zwanymi o-sechi
ryori, na które składają się ikra śledzia symbolizująca płodność czy słodka
czarna fasola sojowa przypominająca o obowiązku sumiennego wykonywania swoich
obowiązków. Do zestawu należy też biało-różowa rybna rolada kamaboko,
słodkie wodorosty zrolowane z rybą kombumaki oraz słodki jajeczny omlet datemaki.
Bardzo ważnym elementem potraw noworocznych jest omochi (masa z
rozgniecionego gotowanego ryżu) podawane z zupą ozoni, przygotowaną na
bazie wywaru z warzyw i ryb.
Nowy Rok to czas bardzo wyczekiwany przez dzieci, ponieważ wiedzą one, że
zostaną obdarowane o-toshidama, pieniędzmi w małych, pięknie zdobionych
kopertach.
Japończycy uważają, ze jaki Nowy Rok, taki cały rok, dlatego starają się
przeżyć ten szczególny dla nich czas w miłej, rodzinnej atmosferze.
Tekst i zdjęcia Monika Komorowska-Muraoka
|